Gráður lengdar og Hafró

Í gamla daga var stundum sagt að nú væri"skítalyktin farin að reka við"Þetta hefur komið upp í hugan síðustu daga við lestur Morgunblaðsins.Leiðarinn í gær og fréttaskýring Agnesar Bragadóttir í dag.LÍÚ fær á baukinn í gær og  kvótakerfið/svindlið í dag.Í grein Agnesar stendur m.a.:

""Tegundasvindl í gámum

Eins og kunnugt er, hefur útflutningur á ferskum fiski í gámum, einkum til Bretlands, verið mikill á undanförnum árum. Á síðasta fiskveiðiári voru um 50 þúsund tonn flutt út í gámum, mest til Bretlands, en einnig til Evrópu.Sennilega er það í þessum útflutningi sem kvótasvindlið er hvað stórtækast, því fullyrt er, að þótt fiskurinn heiti á útflutningsskjölum ýsa, koli, steinbítur, langa, ufsi eða keila, svo nokkrar tegundir séu nefndar, þá sé innihald gámanna allt annað. Jafnvel sé um 90% þorskur í mörgum útflutningsgámum, og aðrar fiskitegundir, ýmislegt, um 10%.Gámafiskurinn fer óvigtaður og óskoðaður í gámana og uppboðshaldarar,hvort sem er í Grimsby eða Hull, eru svo sagðir með á nótunum í svindlinu og eru með tvöfalt bókhald. Annars vegar bókhald sem passar við tegundirnar sem tilgreindar eru á íslensku útflutningspappírunum og hins vegar með bókhald um raunverulegu tegundirnar sem þeir eru að bjóða upp.Hér er ekkert smásvindl á ferðinni,því ef allt að 90% af 50 þúsund tonnunum í útflutningsgámunum er þorskur, en ekki 10%, þá er verið að tala um að með þessum hætti einum sé veitt 40 þúsund tonnum meira af þorski og hann fluttur út, án þess að nokkur veiðiheimild sé fyrir því. Þótt hlutfall þorsksins sé eitthvað minna, segjum 60-70%, er samt sem áður um stórfellt svindl að ræða. Á mannamáli heitir þetta þjófnaður – stórþjófnaður og það er íslenska þjóðin sem er rænd.Séð það rétt, að ferskfiskútflytjendur standi að útflutningi með þessum hætti, á að vera einfalt að stöðva slíkt svindl, einungis með því að eftirlitsmenn fylgist með vigtun og tegundaflokkun þess fisks sem fer í gáma Raunar er erfitt að skilja hvers vegna ekkert eftirlit er með svona útflutningi. Væntanlega munu ferskfiskútflytjendur ekki hafa neitt á móti því, að sá háttur verði á, eða hvað? Er ekki augljóst að fram hlýtur að koma krafa um að opinber vigtun fari fram á fiski í gámaútflutningi"""

Þetta leiðir enn og aftur að stofnunni sem kennir sig við hafið.Eftirlæti Jóns Grindvíkingings í Íslandsklukunni taldi hann vera"scientia mirabilium rerum"eða furðufræði.Þessi sömu"scientia mirabilium rerum"virðist vera eftirlæti fræðinganna hjá Hafró.1714 voru samþykkt lög í Englandi sem hétu Lengdarlöginn.Þar var heitið verðlaunum frá 10,000- 20,000 pundum til að finna aðferð til að ákvarða lengd í gráðum en 1707 í október höfðu 4 herskip af 5 skipa flota Sir Clowdishley Shovell flotaforinga farist við Scillyeyjar og með þeim 2 þúsund sjóliðar.Orsök þessa mikla slyss var að Lengdargráðan hafði ekki verið fundin út og mikil leit var gerð að nothæfri aðferð hafði staðið í mörg ár.Ein frumlegasta aðferðin var um sáran hund og var hún sett fram 1687.Kenningin byggði á skottulækningaraðferð ,samúðardufti.Sir Kenelm Digby fann í S-Frakklandi þetta töfraduft sem átti að geta læknað úr fjarlægð.Allt sem gera þurfti til að framkalla töfra þess var að bera það á eitthvað í eigu þess sem sjúkur var.Þegar samúðarduftinu var t.d.stráð á rifrildi af sáraumbúðum flýtti það fyrir að sárið greri.En því miður var meðferðin ekki sársaukalaus og sagt var að sir Kenelm hafi komið sjúklingum til að stökkva á fætur með því að strá duftinu- í lækningaskyni-á hnífana sem skáru þá eða með því að dýfa umbúðunum af sárum þeirra í uppleyst duft.Sú fáranlega hugmynd að nota duft sir Kenelm við lausn lengdarvandans kom eðlilega fram"að setja sáran hund um borðí skip sem var að leggja úr höfn og skilja traustan einstakling eftir í landi til að dýfa umbúðum af hundinum í samúðarduftduftslausn á hádegi á hverjum degi.Hundurinn gelti auðvita af sársauka og þar með fékk skipstjórinn vísbendingu.Geltið þýddi Sól er í hádegisstað í London.Skipstjórinn gæti þá borið saman tíma skipsins og tíman í London og fundið út lengdina.Maður að nafni John Harrison barðist í tugi ára við við stjórnvöld,misvitra stærðfræðinga og pólítíkusa.Manni kemur saga þessa manns og baráttu hans oft í hug núna þegar maður hugsar til Hafró og baráttu sumra manna við hana og yfirvöld í fiskveiðimálum.Manna eins og t.d Jóns Kristjánssonar Kristins Péturssonar og Guðjóns Arnar og félaga í FF

Rall

Eitthvað furðulegasta fenomen í Íslandssöguni er svokallað "togararall"Ég veit frekar lítið um "röll"yfirhöfuð,annað en það að ég var oft "rallhálfur"smástund áður en ég varð sjóðfullur,hér í den.Ég hef svo séð í sjónvarpi sagt frá íþrótt sem kallaður er "rallakstur".Í þeirri íþrótt sér maður yfirleitt nýja eða nýlega bíla.Tækninni fylgt út í ystu æsar.En svo hef ég heyrt talað um "kassabílarall"þar sem ungur krakkar ýta hvert öðru í heimatilbúnum kassabílum.Í síðarnefndu íþróttinni er kannske ekki svo mikilli tækni fyrir að fara.En svo er það fyrstnefnda"rallið"sem er kennt við togara,Þetta tækniundur sem stofnun sem kennir sig við hafið fann upp fyrir einum 20-30 árum.Ég var 1sti stýrimaður bæði á síðutogurum og skuttogurum um skeið.En áður en þetta fenomen sá dagsins ljós.Á þeim árum hætti maður að fylgast þessum málum eins mikið með og maður gerði þegar maður var í "bransanum".Síðan flutti ég af landi brott og bjó erlendis í nokkur ár.Eftir heimkomu fór ég að reyna að setja mig inn í mál hér þar á meðal fiskveiðar.Brátt fór maður að spyrja út í þetta svokallaða"togararall"sem mér skilst að Hafró byggi alla sína útreikninga á.Því fleiri sem maður talaði við,því meir undrandi varð maður á þessu fyrirbæri.Þetta byrjaða með Japansbyggðu togurunum fyrir einhverjum tugum ára.Með þáverandi notuðum veiðarfærum.Herum þess tíma,stálbobbingum og millibobbingum sem þá tíðkuðust.Það er togað á fyrirframákveðnum svæðum.Ástandið núna er þannig að menn sennilega frá Hafró eru snuðrandi í gömlum brotajárnshaugum til að reyna að finna t.d millibobbinga,hlera og stálbobbinga sem allir eru búnir að fleyga fyrir löngu.Hugsið ykkur fyrirsagnir eftir 2-3 ár:"""Fiskveiðirannsóknum við Ísland hætt vegna veiðarfæraskorts,sérstaklega vantar millibobbinga"""Þegar ég var stýrimaður í gamladaga gat það munað nokkrum föðmum á hvar fiskur hélt sig í hinum ýmsu köntum.Mér skildist á einum skipstjóra um daginn að hann hefði eitt sinn verið á einhverju ákveðnu togi og fengið dágóðan afla, en fyrir V hann voru ekki ralls togara sem voru að mokfiska.Hann spurði fiskifræðinginn sem um borð var að ef fiskurin hefði haldið sig toginu Austar og hann fengið t.d 20 tonn hvort stofnstærðin hefði ekki rokið upp.Hann taldi svo vera.Hvaða vísindi eru þetta.Mér skilst að Hafró sé kominn í stökustu vandræði vegna vöntunar á hlerum,bobbingum og sérstaklega gömlu 3ja hlekkja millibobbingunum.Ég fer að halda að menn í þessari stofnun fari strax yfir rallstigið sem ég minntist á hér að framan,sem ég var stundum stutta stund á og yfir í önnur meiri.Það þyrfti nýtt blóð inn í þessi mál og koma Hafró af "kassabíla"stiginu.Kært kvödd